سلام
قبل از همه باید توجه داشت که در کنکور تراز هر درس و تراز کل اهمیت دارد و درصدهایی که دانش آموز بدست آورده، تاثیری مستقیم نداره بلکه باید تراز آن درس بدست بیاید. تراز برای وارد کردن اثر سختی و آسانی هر درس هستش. می دانید که در کنکور چندین درس عمومی و تخصصی با ضرایب مختلف مورد سنجش قرار می گیرند که دشواری بعضی از آن ها زیاد و برخی دیگر از دروس کم است. حتما شنیدید که داوطلبان کنکور می گویند که امسال مثلا درس شیمی خیلی سخت بود و قلان درس آسان. خوب تراز هم برای محاسبه و تاثیر همین سختی است. برای روشن تر شدن مطلب با یک سوال مطلب را ادامه می دهیم.
دو درس فیزیک و ریاضی هر دو برای رشته تجربی و زیر گروه 1 دارای ضریب 6 می باشند. حال سوالات درس فیزیک امسال بسیار سخت بوده و سوالات ریاضی آسان تر بودند، آیا نمره 45 درصد برای این دو درس در رتبه این دانش آموز تاثیر یکسانی دارد؟
خیر- چون در کنکور برای محاسبه رتبه از نمره تراز استفاده می شود و در تراز سختی آزمون هم تاثیر گذار است مطمئا درس فیزیک که در این آزمون سخت تر بوده در تعیین رتبه داوطلب تاثیر بیشتری دارد.
نمره نهایی نیز به همان ترتیب است، یعنی اینکه درسی که در امتحانات نهایی سخت تر از بقیه بوده، نمره تراز بالاتری دارد و اگر داوطلب نمره خوبی در آن بدست بیاورد می تواند امیدوار در تاثیر بالای آن در رتبه کنکورش باشد.
برای محاسبه نمره کل داوطلب برای یک درس در کنکور از جمع تراز نمره امتحان نهایی (25%) و نمره کنکور (75%) استفاده می شود. خوب چون نمره تراز کنکور برای هر درس از 15000 محاسبه می شود و تراز امتحان نهایی 25% و تراز نمره کنکور 75% این تراز را شامل می شود، می توان گفت که نمره تراز نهایی از 3750 (25% از 15000) و نمره تراز کنکور از 11250 (75% از 15000) حساب می شود. سپس این دو را با هم جمع کرده و تراز آن درس بدست می آید:
تراز نمره نهایی + تراز نمره کنکور = تراز کل برای آن درس
سپس برای محاسبه رتبه داوطلب در کنکور، نمره تراز هر درس را در ضریب آن درس در کنکور ضرب کرده و تراز کلیه دروس با هم جمع می شوند و تراز نهایی بدست می آید و رتبه فرد مشخص می شود. مشخص است هرچه تراز شما بالاتر باشد، رتبه شما هم بهتر خواهد شد.
مثال:
برای مثال تراز یک فرد در آزمون کنکور در دروس عمومی به شکل زیر است:
دروس عمومی ادبیات دین و زندگی عربی زبان خارجه
درصد کنکور 50 50 50 50
تراز کنکور 4325 4150 5000 4950
نمره نهایی 14 14 14 14
تراز نهایی 1400 1300 2000 2100
تراز کل 5725 5450 7000 7050
از این بخش می توان به این نتیجه رسید که درس درس عربی در کنکور از بقیه درس ها سخت تر بوده چون با درصدی یکسان با سایر دروس، تراز بهتری داشته است. و در امتحان نهایی درس زبان از بقیه مشکل تر بوده است. حال باید تراز نهایی و کنکور را با هم جمع کرد تا تراز کل بدست بیاید.
برای محاسبه نمره تراز کل دروس عمومی در رشته تجربی به این شکل عمل می شود (اعداد داخل پرانتز ضریب هر درس را مشخص می کند و نمره تراز ضرب آن می شود):
10/(ترازدین و زندگی(3)+تراز زبان(2)+ترازعربی(2)+ترازادبیات(4))= تراز دروس عمومی
با این حساب نمره تراز این داوطلب در دروس عمومی می شود:
6745 =10/ 67450 = 10 / 5450×3+ 7050×2+ 7000×2+ 5750×4 = تراز کل دروس عمومی
تراز نمرات دروس تخصصی نیز به همین شیوه محاسبه و با هم جمع شده و تراز کل بدست می آید که نعیین کننده نمره داوطلب است. و داوطلبان بر اساس این نمره رتبه بندی می شوند. تاثیر تراز نهایی را به وضوح می توان دید که با وجود اینکه تفاوت چندانی بین تراز کنکور در دروس مختلف وجود ندارد، ولی تراز نمره نهایی این تاثیر را بیشتر کرده و تراز نمره عربی و زبان تفاوتی چشمگیر با دروس ادبیات و دین و زندگی پیدا کرده است.
لازم به ذکر است که اعداد مورد استفاده کاملا فرضی بوده و ممکن است با واقعیت متفاوت بوده باشد.
روش محاسبه تراز
خوب یک سوال: چگونه سختی یک درس که یک کمیت کیفی است به یک کمیت کمی مثل نمره تبدیل می شود؟ (روش محاسباتی زیر رو از سایت آفتاب براتون گذاشتم)
خوب این سوال به روشی که در زیر اشاره می شود محاسبه می گردد:
ببینید، برای اینکه افراد یک آزمون را رتبه‌بندی کنیم، شما چه راهی پیشنهاد می‌کنید؟
خوب، ممکن است بگویید هر کس هر نمره‌ای گرفت (که اصطلاحاً آن‌را «نمره خام» می‌نامیم) در رتبه بالاتری قرار بگیرد.
خوب، با این حساب مثلاً شما نمره ۱۷ می‌گیرید و در جایگاه اول قرار می‌گیرید اما فردای همان روز یک آزمون دیگر گرفته می‌شود و شما در آن آزمون هم ۱۷ می‌گیرید اما این بار در جایگاه آخر قرار می‌گیرید. چرا؟ چون دیروز سؤالات آسان بوده و امروز سؤالات سخت.
متوجه می‌شوید مشکل چیست؟ نمره ۱۷ شما یک بار ارزش بالاترین را داشت و یک بار ارزش پایین‌ترین! یعنی بحث این است که مثلاً ممکن است من در کنکور امسال نمره‌ام ایکس بشود و نفر اول کنکور بشوم. بعد کنکوری‌های سال‌های قبل بگویند چون آزمون آسان بوده ایشان نمره بالا گرفته و از این جور حرف‌ها...
یا مثلاً ممکن است شما ریاضی که درس با ضریب بالا است را خوب بزنید و نمره خوبی بگیرید اما در درس ادبیات هیچ دانشی نداشته باشید!
یک مشکل دیگر که تراز حل می‌کند این است: فرض کنید بخواهیم بر اساس «نمره خام» رتبه‌بندی کنیم. فرض کنید یک نفر در یک کلاس ۱۸ گرفته. آیا می‌شود گفت او نفر اول می‌شود؟ خیر! شاید آزمون آنقدر ساده بوده که همه افراد کلاس ۱۹ و ۲۰ گرفته‌اند و او آخرین نفر می‌شود! یعنی ۱۸ آن ارزشی که در آزمون‌های دیگر دارد را ندارد!
در بحث «تراز» (یا Balance) ما دنبال «یکسان‌سازی ارزش نمره» و «نرمال‌سازی» (Normalization) هستیم. یعنی ترازی که می‌گیرید همیشه ارزشش همان باشد و اینکه نسبت به «همه سؤالات» سنجیده شوید. در ترازبندی، تک‌تک سؤالات مهم می‌شوند (یعنی هر چه دیگران به آن سؤال، کمتر پاسخ صحیح دهند، ارزشش آن سؤال بالاتر می‌رود) و اینکه سطح بقیه افراد چطور باشد، روی تراز شما مؤثر است.
تراز، معمولاً عددی است بین 0 تا 10000 و ظاهراً گاهی اوقات روی 15000 هم تنظیم می‌کنند. (بسته به تعداد شرکت کنندگان)
فرمول به دست آوردن تراز هر درس چیست؟
برای به دست آوردن تراز کلی داوطلب ابتدا باید تراز او در هر درس را به دست آوریم.
تراز کاربر در هر درس طبق فرمول‌های زیر محاسبه می‌شود:
//bayanbox.ir/view/4274885985107051924/balance.png
نمره خام در کنکور و آزمون‌های مشابه چطور محاسبه می‌شود؟
همانطور که می‌بینید برای محاسبه تراز، به «نمره خام» نیاز دارید. نمره خام همان است که شما بارها شنیده‌اید: اگر آزمون نمره منفی داشته باشد، باید تعداد گزینه‌های صحیح را بشماریم و به ازای هر ۳ غلط یکی از تعداد صحیح‌ها کم کنیم. سپس عدد را به تعداد کل سؤالات تقسیم کنیم و نتیجه را در ۱۰۰ ضرب کنیم تا یک عدد درصدی به دست آید. این می‌شود نمره خام شما در آن درس.
مثلاً اگر از ۲۵ سؤال، ۱۰ سؤال را صحیح بزنید و ۳ سؤال را غلط و بقیه را نزنید، نمره خام شما می‌شود:
(10-1)/25*100=36%
شاید فرمول راحت‌تر این باشد:
//bayanbox.ir/view/1033970921023998353/raw-grade.png
True : تعداد پاسخ‌های صحیح
False : تعداد پاسخ‌های غلط
Total : تعداد کل سؤالات
مثلاً برای مثال بالا داریم:
(30-3)/75*100=36%
اگر آزمون نمره منفی نداشته باشد که لازم نیست به ازای هر ۳ غلط یک صحیح را کم کنید...
فرمول به دست آوردن تراز کل چیست؟
برای به دست آوردن تراز کل، باید تراز هر درس را ضرب‌در ضریب آن کنید و با هم جمع کنید. سپس نتیجه را تقسیم بر جمع ضرایب دروس کنید. یعنی:
//bayanbox.ir/view/7452924649595303261/total-balance.jpg
هر چند من در تستا طبق این فرمول عمل کردم اما فکر میکنم تراز کل هم باید مانند همان تراز هر درس حساب شود. یعنی باید نمره خام میانگین را برای کل آزمون به دست آوریم. سپس سیگمای تفریق نمره خام همه داوطلبین منهای نمره میانگین و ادامه ماجرا...
منبع : http://biology86.ir/
